Column geschreven voor Bitmagazine:
Prinsjesdag is altijd een indrukwekkend evenement. Grotendeels dankzij de stoet paarden die de gouden koets begeleiden. Vanuit het hele land werden er paarden bij maneges gerecruteerd om ons koninklijk paar vorige week dinsdag te escorteren. Traditiegetrouw werd er de voorgaande dag al druk geoefend op het strand van Scheveningen. Daar werden de paarden aan rookbommen en jouwende schoolkinderen blootgesteld. Deze manier waarop je het paard leert wennen aan enge dingen noem je “flooding” en is niet bepaald de meest effectieve manier om een paard hieraan te laten wennen.
Flooding is een vorm van therapie, waarbij mensen of dieren van hun angst af worden geholpen door ze aanhoudend bloot te stellen aan waar ze bang voor zijn. Een goed voorbeeld is bijvoorbeeld iemand met angst voor spinnen in een kamer vol met spinnen te zetten. Er wordt net zo lang gewacht totdat de angst is uitgedoofd. Een vrij riskante techniek: iemand kan namelijk totaal in paniek raken en voortijdig de kamer verlaten, wat de fobie kan versterken.
Uiteraard weet ik niet hoe de Prinsjesdag paarden verder zijn opgeleid, maar als ik zo de filmpjes bekeken heb dan zijn er die dag wel een aantal paarden behoorlijk in de stress geraakt. Stressvolle situaties worden onmiddellijk in het geheugen van het paard opgeslagen en vervolgens nooit meer vergeten. Daarbij is het nog eens extra vervelend dat het gedrag dat het paard vertoonde in die stressvolle situatie zomaar weer kan opspelen door iets wat het paard onbewust herinnert aan dat moment.
Het is dus erg belangrijk angst te voorkomen. Een meer effectieve manier die ik bijvoorbeeld gebruik bij angstige paarden is “overshadowing”. Hierbij zorg je ervoor dat het paard zo goed op een bepaalde hulp of aanwijzig reageert dat je daarmee de signalen uit de omgeving uitschakelt. Ik laat het paard bijvoorbeeld voor- en achterwaarts stappen. Dat hoeven maar een paar passen te zijn.
Deze methode heb ik ook gebruikt bij een paard dat vreselijk bang was voor heftrucks. Iedere keer liet ik de heftruck een stukje dichter bij komen, tot het moment dat ik merkte dat het paard ook maar een klein beetje angstig werd. Dan liet ik het voor- en achterwaarts stappen. Je zult merken dat de reactie op je hulpen minder licht is dan normaal. De angst voor de heftruck concurreert als het ware met jouw hulpen. Zodra je paard weer licht aan de hulpen is, is het gewend aan het enge object en kun je de afstand verder verkleinen.
Wanneer je flooding zou gebruiken dan zou je dit paard bijvoorbeeld in een hal zetten met racende heftrucks. Mijn ervaring is dat een paard daar niet beter van wordt. Uiteraard zijn de heren van de ere-escorte niet helemaal van gisteren en hebben ze naast wat onervaren paarden ook wat oude rotten uit Bea’s tijd er tussen gezet. Paarden zijn sociale dieren en als ze in een groep zijn met meerdere paarden die gewoon rustig blijven, dan scheelt dat al een stuk.